Drenaż limfatyczny

Obrzęk limfatyczny powstaje w wyniku nagromadzenia wysokobiałkowego płynu w przestrzeni tkankowej i naczyniach chłonnych. Płyn zawiera komórki odpornościowe, produkty metaboliczne oraz komórki w fazie obumierania. Konsekwencją obrzęku jest włóknienie tkanek, a także rozwój procesu zapalnego spowodowany kolonizacją mikroorganizmów. Obrzęk limfatyczny jest nie tylko problemem estetycznym, ale przede wszystkim medycznym – może doprowadzić do ograniczenia ruchów w stawach utrudniając poruszanie się.

Przyczyny niewydolności układu limfatycznego:
1. hipoplazja lub agenezja naczyń chłonnych (nieprawidłowe wykształcenie), która może objawiać się w dzieciństwie (jako choroba Milroya), do 35 roku życia (jako choroba Meige'a) lub nawet po 35 roku życia;
2. wtórne uszkodzenia naczyń chłonnych:
   • procesy zapalne skóry, tkanki podskórnej, naczyń i węzłów chłonnych (róża, dermatitis),
   • operacyjnie uszkodzenia lub usunięcie węzłów chłonnych,
   • nowotwory złośliwe,
   • radioterapia – powoduje zwłóknienia,
   • jako powikłanie niewydolności naczyń żylnych (owrzodzenia żył),
   • w wyniku filariozy – pasożyt przenoszony przez komary.

Leczenie obrzęku:
1. manualny drenaż limfatyczny wg Voddera;
2. postępowanie przeciwobrzękowe – ciepłe okłady, ćwiczenia fizyczne, elewacja kończyny, noszenie indywidualnie dopasowanej opaski uciskowej
3. farmakologiczne (leki) – konsultacja lekarska

Wykonywanie masażu klasycznego w obrębie obrzęku i przyległych okolicach jest przeciwwskazane i może powodować zaostrzenie objawów.

Leczenie obrzęku jest długotrwałym procesem i wymaga dużej cierpliwości ze strony pacjenta. Obrzęk chłonny jest chorobą przewlekłą, często nieuleczalną, gdzie jedyną możliwą terapią jest leczenie objawowe – drenaż limfatyczny i codzienne postępowanie przeciwobrzękowe.

Przeciwwskazania ogólne do stosowania drenażu limfatycznego:
• aktywny proces nowotworowy,
• aktywny proces zapalny,
• niewyrównana niewydolność serca.

Przeciwwskazania miejscowe do stosowania drenażu limfatycznego:
• w obrębie szyi - nadczynność tarczycy, nadwrażliwość zatoki tętnicy szyjnej, zaburzenia rytmu serca;
• w obrębie jamy brzusznej - ciąża, miesiączka, tętniak aorty brzusznej, nieswoiste zapalenia jelit (choroba Leśniowskiego-Crohna, colitis ulcerosa), uchyłkowatość jelit, ostre schorzenia jamy brzusznej;
• w obrębie kończyn - zakrzepowe zapalenie żył.